Hầu hết trong chúng ta đều biết rằng máy nén đóng vai trò quan trọng trong các hệ thống công nghiệp và công trình xây dựng. Vì vậy, việc duy trì và khắc phục các vấn đề liên quan đến máy nén là rất quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách phục hồi trục khuỷu máy nén để khôi phục khả năng hoạt động tốt cho máy và đảm bảo hiệu quả làm việc của nó.
Vai trò của trục khuỷu
Trục khuỷu trong máy nén có vai trò chuyển động từ động cơ qua dây đai hoặc rôto đến tay biền và piston, biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến của piston trong xy lanh. Trục khuỷu trong quá trình hoạt động phải chịu tác động của lực uốn, xoắn và các dao động khác nhau. Điều này đặt ra yêu cầu về vật liệu chế tạo trục khuỷu phải có độ cứng cao và phải được chế tạo chính xác. Một điều quan trọng nữa là trục khuỷu chiếm khoảng 25-30% giá trị của máy nén.
Hình 1: Trục khuỷu máy nén
Hư hỏng và hao mòn của trục khuỷu
Tuổi thọ của trục khuỷu phụ thuộc vào thời gian và điều kiện hoạt động. Bên cạnh đó, yếu tố bôi trơn cũng ảnh hưởng đến độ hao mòn và hư hỏng của trục khuỷu. Sau một thời gian vận hành, hệ thống máy móc bắt đầu xuất hiện các vấn đề hư hỏng và hao mòn. Đối với trục khuỷu, hao mòn thường xuyên xảy ra ở cổ trục. Các dạng hư hỏng phổ biến gồm trầy xước bề mặt, vết nứt, và các hư hỏng khác như biến dạng, xoắn, và gãy trục khuỷu.
Hướng dẫn phục hồi trục khuỷu
Xác định hư hỏng
Để phục hồi trục khuỷu, cần phải xác định được hư hỏng của trục. Có thể sử dụng các biện pháp xác định hư hỏng để quyết định tiến hành sửa chữa. Mức độ mài mòn của trục khuỷu chủ yếu nằm trong khoảng 0.05 - 1mm. Sự mài mòn không đồng đều có thể làm mất vị trí song song giữa tay biền và trục chính của trục khuỷu. Điều này có thể gây ra tiếng gõ, rung máy, hư hỏng của xylanh và gây phá vỡ chế độ bôi trơn.
Hình 2: Hình ảnh minh họa về hư hỏng của trục khuỷu máy nén
Một số phương pháp sửa chữa trục khuỷu
Mài
Nếu trục khuỷu bị mòn ít, có thể sử dụng phương pháp mài để sửa chữa trục tại chỗ. Trong quá trình phục hồi trục khuỷu, lựa chọn hai mặt chuẩn là lỗ định tâm đầu trục khuỷu (phía bơm dầu) và mặt trụ lắp vòng “O” của bộ đệm kín. Kẹp chặt mặt trụ này vào mâm kẹp của máy tiện và lỗ định vị tâm được cố định bằng ổ đỡ nếu cần thực hiện mài cổ trục chính. Sau khi mài đến kích thước sửa chữa, đảm bảo độ bóng mặt đạt được s9s10 và độ song song giữa cổ biền và cổ trục chính.
Mạ trục khuỷu
Phương pháp mạ trục khuỷu được sử dụng khi chi tiết máy đã bị hao mòn quá mức. Phương pháp này khôi phục kích thước các cổ trục đã bị hao mòn bằng cách phun kim loại kết hợp gia công điện cơ và mạ điện phân. Sau khi khôi phục kích thước, cần sử dụng mài và dũa để khôi phục hình dạng ban đầu. Phương pháp này không chỉ yêu cầu kiến thức kỹ thuật cao mà còn đòi hỏi sự chính xác và cân bằng động cho trục khuỷu.
Trên đây là một số phương pháp phục hồi trục khuỷu máy nén. Nhớ luôn duy trì các biện pháp bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ để đảm bảo hiệu suất làm việc của máy nén lâu bền. Nếu có bất kỳ vấn đề nào với máy nén, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia trong lĩnh vực này.
