Nếu bạn có thể cảm nhận được hơi thở của năm cũ phảng phất và tận hưởng không khí tươi mới của năm mới, đó chính là khi gia đình bạn đã cùng nhau chuẩn bị bữa cơm tất niên. Không chỉ là một truyền thống văn hóa đẹp của người Việt, ngày Tất Niên còn mang ý nghĩa vô cùng đặc biệt đối với mỗi người dân.
Tất Niên - Nhắc Nhở Về Năm Cũ, Sẵn Sàng Cho Năm Mới
Tất Niên, hoặc còn gọi là tiệc tất niên hoặc lễ tất niên, là một nghi thức để kết thúc một năm cũ và chuẩn bị cho năm mới. Đây là một phong tục lâu đời, là điểm nhấn văn hóa đặc trưng của người Việt.
Ảnh minh họa: Bữa cơm tất niên với gia đình sum vầy
Bữa cơm tất niên có thể là một bữa tiệc hoặc liên hoan cuối năm, để chào đón năm mới (Tết Tây) và cũng là một phần trong phong tục Tết Cổ truyền, diễn ra vào những ngày cuối năm âm lịch. Ở Việt Nam, ngày Tất Niên có thể hiểu là ngày 30 tháng Chạp nếu là năm đủ, hoặc 29 tháng Chạp nếu là năm thiếu.
Buổi tiệc Tất Niên thường diễn ra vào buổi chiều và buổi tối ngày này. Gia chủ sau khi làm cỗ cúng Tất Niên sẽ dọn tiệc mời khách là họ hàng, hàng xóm hay bạn bè đến tham dự.
Tất Niên - Thiết Thực Với Mỗi Vùng Miền
Theo quan niệm của người xưa, ngày Tất Niên thường được tổ chức vào ngày cuối cùng của năm theo lịch Âm (tức là ngày 30/12 Âm lịch, hay còn gọi là ngày 30 Tết). Tuy nhiên, nếu có năm thiếu thì Tất Niên sẽ được tổ chức vào ngày 29/12 Âm lịch.
Buổi tối ngày Tất Niên, gia đình sẽ sum họp lại để cùng làm cỗ cúng Tất Niên, sau đó là ăn bữa cơm tất niên. Giữa ngày 30 (hoặc 29) tháng Chạp và ngày Mùng 1 tháng Giêng, giờ Tý (tức 23 giờ hôm trước đến 1 giờ hôm sau), trong đó thời điểm Chính Tý (0 giờ 0 phút 0 giây ngày Mùng 1 tháng Giêng) là thời khắc quan trọng nhất của dịp Tết - Giao Thừa.
Giao Thừa đánh dấu sự chuyển giao năm cũ sang năm mới. Để ghi nhận thời khắc này, người ta thường làm hai mâm cỗ để cúng gia tiên (trong nhà) và cúng thiên địa (ngoài sân).
Một số cộng đồng sẽ lấy Hổ làm vật thờ, gọi là cúng Ông Ba Mươi. Và một số khác sẽ chuẩn bị phần mâm cỗ đến cúng chúng sinh, cúng những vong hồn lang thang không nương tựa.
Lễ cúng Tất Niên sẽ tùy thuộc vào điều kiện gia đình và phong tục tập quán mỗi vùng miền. Tuy nhiên, một số vật phẩm bắt buộc phải có trong mâm cúng Tất Niên của người Việt gồm: hương hoa, vàng mã, đèn nến, rượu trà, trầu cau...
Bữa Cơm Tất Niên Trên Ba Miền Đất Nước
Với ý nghĩa không thể thiếu trong dịp Tết Cổ Truyền, mâm cúng Tất Niên ở cả ba miền Bắc, Trung, và Nam đều có những đặc điểm riêng mà vẫn mang màu sắc đặc trưng của văn hóa Việt.
Ảnh minh họa: Mâm cúng tất niên ở miền Bắc
Mâm Cúng Tất Niên Ở Miền Bắc
Phần lớn người dân miền Bắc thường cúng tất niên với 4 bát 4 đĩa được bày trên mâm cúng. Trong đĩa cúng có thể có gà, giò, chả quế, thịt heo, xôi gấc và bánh chưng. Còn bát sẽ dùng để đựng chân giò hầm măng, canh bóng thả, miến dong và mọc nấm thả.
Một số gia đình còn chuẩn bị thêm nhiều món ăn mang đậm hương vị đặc trưng của miền Bắc như thịt đông, nem rán, nộm, gà tần, dưa hành muối...
Mâm Cúng Tất Niên Ở Miền Trung
Ở miền Trung, mâm cúng tất niên cuối năm thường sẽ được chuẩn bị với các món mặn như thịt heo, thịt gà hoặc cả hai loại, cùng với các món canh, xào... Một số gia đình còn có thêm đĩa miến Huế, thịt đông, chả Huế, dưa món, bát canh măng khô, cá chiên...
Sau bữa cơm tất niên ấm cúng, các thành viên trong gia đình sẽ cùng nhau quây quần bên nồi bánh chưng, bánh tét để cùng chờ đợi thời khắc giao thừa.
Mâm Cúng Tất Niên Ở Miền Nam
Mâm cúng tất niên ở miền Nam thường sẽ có mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, trà rượu... và một mâm cỗ thức ăn chay hoặc mặn.
Những món ăn đặc trưng thường thấy trong ngày Tất Niên ở miền Nam gồm có: thịt kho tàu, thịt heo luộc, canh khổ qua nhồi thịt, gỏi tôm thịt, nem chả, dưa giá, củ kiệu và bánh tét.
Dù trong khuôn khổ gia đình hay trong môi trường làm việc, Tất Niên đều mang ý nghĩa quan trọng và là cơ hội để mọi người xích lại gần nhau, trao thêm những yêu thương trước thềm năm mới đến. Hãy cùng nhau tận hưởng không khí ấm áp và háo hức của buổi tiệc Tất Niên, để cùng gia đình và người thân yêu tạo dấu ấn đậm đà cho mỗi con người.
Hãy luôn theo dõi VOH Thường Thức để cập nhật liên tục những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất.
This article was translated and localized by an accomplished SEO specialist and skilled copywriter. Retrieved from VOH Thường Thức.
