Bạn đã bao giờ nghe về "củ đề" chưa? Thực tế là chúng ta thường sử dụng chúng hàng ngày mà không để ý, cho đến một ngày nọ, khi bạn quay chìa khóa khởi động xe và chỉ nghe thấy tiếng "clac clac" thay vì tiếng nổ của động cơ, có thể là củ đề của xe bạn đã hỏng. Vậy củ đề là gì? Hãy cùng tìm hiểu thêm.
Củ đề đóng vai trò quan trọng trong khởi động xe
Củ đề đơn giản là một động cơ điện nhỏ được dùng để kéo bánh đà của động cơ khi khởi động xe. Mặc dù không phải chiếc xe ô tô nào cũng cần có củ đề, vai trò chính của chúng là hỗ trợ khởi động xe một cách dễ dàng nhất. Nếu khó khăn trong việc khởi động xe bằng cách đẩy xe và vào số, bạn có thể áp dụng phương pháp này (chỉ áp dụng với xe số sàn, đừng áp dụng phương pháp này với xe số tự động vì có thể gây hỏng hóc hộp số!).
Để quay bánh đà của động cơ khi nó còn lạnh, động cơ điện của củ đề cần tạo ra một momen xoắn lớn và do đó cần một dòng điện rất cao, khoảng 300 ampere (chỉ cần 10 ampere chạy qua cơ thể bạn là đã đủ khiến bạn tử vong!).
Nguyên tắc hoạt động của củ đề
Củ đề bao gồm 2 bộ phận chính, đó là cuộn cảm (màu đỏ) và động cơ điện (màu xanh). Cuộn cảm có 2 vai trò quan trọng:
- Đầu tiên, khi có dòng điện chạy qua, chúng tạo ra một từ trường làm di chuyển thanh chạc (màu đen số 1) và đẩy bánh răng (số 2) ra tiếp xúc với bánh đà.
- Thứ hai, chúng đóng vai trò như một rơ le đóng mở, cho phép dòng điện 300 ampere chạy qua và làm quay động cơ, kéo theo bánh răng và bánh đà. Nếu bạn nghe tiếng "clac clac" khi khởi động, đó là do tiếp xúc của rơ le này.
Khi có dòng điện chạy qua, cuộn cảm tạo ra từ trường làm di chuyển thanh chạc và đẩy bánh răng ra tiếp xúc với bánh đà.
Dòng điện 300 ampere cần thiết cho củ đề được cung cấp bởi ắc quy. Đó chính là lý do tại sao bạn cần một ắc quy ở trạng thái tốt để có thể khởi động xe.
Động cơ điện của củ đề được cung cấp dòng điện 300 ampere từ ắc quy.
Cuộn cảm có hai đầu nối. Một đầu nối lớn được nối trực tiếp với ắc quy, đây là nơi dòng điện 300 ampere chạy qua. Một đầu nối nhỏ hơn được nối với công tắc khởi động xe (neiman), dòng điện chỉ khoảng 30 ampere chạy qua đầu này khi bạn vặn chìa khóa xe và chúng được dùng để đóng rơ le và đẩy bánh răng ra tiếp xúc với bánh đà động cơ.
Nguyên nhân gây hỏng củ đề
Có khá nhiều nguyên nhân có thể khiến củ đề không hoạt động đúng. Lỗi thường thấy nhất liên quan đến cuộn cảm. Bạn chỉ nghe tiếng kêu "clac clac" mà động cơ không nổ. Hãy kiểm tra lại tiếp xúc rơ le bên trong cuộn cảm. Các tiếp xúc có thể bị ảnh hưởng bởi bụi bẩn, và để khắc phục bạn có thể đập vài phát vào mặt trên cuộn cảm để làm rơi hết bụi bẩn, hoặc cần phải thay cuộn cảm mới. Nếu không phải lỗi ở cuộn cảm thì có thể là lỗi ở động cơ điện, chính xác hơn là các tiếp điểm chổi than và cổ góp.
Bạn không nhất thiết phải thay toàn bộ củ đề vì chúng hoàn toàn có thể được sửa chữa, tuy nhiên, 99% thợ garage sẽ khuyên bạn nên thay bằng một củ đề mới (và đương nhiên giá sẽ khác biệt!). Nếu bạn thích tìm hiểu và khám phá, tại sao không thử sửa chúng? Chỉ cần bạn cẩn thận khi làm việc với dòng điện, bạn có thể tự sửa chữa củ đề một cách an toàn.
admin 19/12/2017
