Giới thiệu
Hoạt động là thuộc tính vốn có của con người, là phương thức tồn tại của sự vật và hiện tượng. Qua hoạt động, con người tạo ra sản phẩm về phía thế giới cũng như tạo ra tâm lí, ý thức của mình. Có nhiều định nghĩa khác nhau về hoạt động dựa trên góc nhìn triết học, sinh học và tâm lí học.
Quan hệ biện chứng trong hoạt động
Quá trình đối tượng hoá và chủ thể hoá
Hoạt động của con người diễn ra thông qua hai quá trình đối tượng hoá và chủ thể hoá. Quá trình đối tượng hoá là quá trình chuyển năng lượng của chủ thể thành sản phẩm hoạt động. Quá trình chủ thể hoá là quá trình chuyển nội dung khách thể vào bản thân, tạo ra tâm lí, ý thức, nhân cách của bản thân. Qua hai quá trình này, hoạt động của con người được thể hiện và phát triển.
Quá trình bên ngoài và bên trong của hoạt động
Hoạt động của con người bao gồm quá trình bên ngoài và bên trong. Quá trình bên ngoài là quá trình con người tác động vào vật thể vật chất, trong khi quá trình bên trong là quá trình tinh thần, trí tuệ. Hoạt động con người không chỉ bao gồm công việc chân tay mà còn bao gồm công việc trí óc.
Đối tượng, chủ thể và mục đích trong hoạt động
Hoạt động luôn có đối tượng, chủ thể và mục đích. Đối tượng là cái mà chủ thể tác động vào để thay đổi hoặc chiếm lĩnh. Chủ thể là con người có ý thức tác động vào đối tượng. Mục đích là biểu tượng về sản phẩm hoạt động, là thoả mãn nhu cầu của chủ thể. Mục đích cũng quy định cách thức hành động trong hoạt động.
Cấu trúc vĩ mô của hoạt động
Cấu trúc vĩ mô của hoạt động gồm sáu thành tố có mối quan hệ biện chứng với nhau. Về phía chủ thể, gồm hoạt động, hành động và thao thác. Về phía đối tượng, gồm động cơ, mục đích và phương tiện. Sự tác động qua lại giữa chủ thể và đối tượng tạo ra sản phẩm của hoạt động. Cấu trúc vĩ mô này giúp hiểu rõ về mối quan hệ giữa các thành tố trong hoạt động và vai trò của chúng trong tổ chức, điều khiển hoạt động.
Kết luận
Hoạt động là phương thức tồn tại của con người và có đa dạng định nghĩa tuỳ thuộc vào góc nhìn. Qua quá trình đối tượng hoá và chủ thể hoá, con người tạo ra sản phẩm về phía thế giới và tạo ra tâm lí, ý thức của mình. Cấu trúc vĩ mô của hoạt động giúp hiểu rõ về các thành tố và mối quan hệ giữa chúng trong hoạt động con người. Hiểu về bản chất của hoạt động là một phần quan trọng trong việc hiểu con người và áp dụng trong giáo dục.
