Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta có thể nghe đến các cụm từ "anh em đồng hao", "anh em cột chèo", "anh em cọc chèo". Tuy nhiên, bạn đã hiểu đúng ý nghĩa của chúng và cách sử dụng mỗi cụm từ này chưa? Chúng thực sự khác nhau như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này!
Anh em đồng hao là gì?
Cả ba cụm từ "Anh em cọc chèo", "anh em cột chèo", "anh em đồng hao" đều có cùng một ý nghĩa, là để chỉ những người đàn ông cùng làm rể trong một gia đình, trong đó vợ của họ là chị em ruột. Tuy nhiên, phân biệt ở các vùng miền, miền Bắc thường sử dụng cụm từ "anh em đồng hao" trong khi các miền khác thường dùng "anh em cột chèo" hoặc "anh em cọc chèo".
Ví dụ: Anh A và chị X là vợ chồng, anh B và chị Y cũng là vợ chồng. Và X cùng Y là hai chị em ruột, nên A và B được gọi là anh em đồng hao.
Mối quan hệ anh em cọc chèo đã được truyền từ đời này sang đời khác, được ví như trong ca dao, thành ngữ và thơ văn cổ.
"Anh em cọc chèo như chó với mèo."
"Hai người Anh em cột chèo Mấy năm vắng mặt không kèo rượu nhau Xuân nay gặp, phải cạn bàu Phải say dưới cội mai màu vàng hoa".
Ở một số địa phương, cụm từ anh em cột chèo hoặc anh em đồng hao còn được dùng để chỉ những người đàn ông có vợ là chị em họ.
Ảnh: Tượng trưng
Thực tế, "đồng hao" là một loại rau dại thường mọc ở bờ giậu, còn có những tên gọi khác như "tần ô", "cải cúc". Loại rau này có ít rễ và rễ cũng ngắn. Theo từ điển văn hoá Hưng Yên, "Trận gió nhẹ có thể làm cả cụm đồng hao bật gốc. Từ đặc tính đó, nhân dân miền Nam đã ví anh em rể là anh em đồng hao". Điều này cho thấy cụm từ "anh em đồng hao" vốn đã mang ý nghĩa rằng những người cùng làm rể trong một gia đình thường không có mối quan hệ tốt đẹp với nhau và với gia đình vợ. Dân gian còn có câu "thương nhau chị em gái, rái nhau chị em dâu, đánh nhau vỡ đầu là anh em rể" phần nào thể hiện điều này.
Anh em cọc chèo nghĩa là gì?
Trong cuộc sống, khi buộc dây, ta thường phải buộc chặt để đảm bảo độ bền. Tuy nhiên, khi buộc dây giữa mái chèo và cọc chèo, ta lại phải buộc lỏng lẻo, xộc xệch để mái chèo có thể hoạt động, dễ dàng lắc lư, khua chèo và thay mới. Một cách khác, một số người cẩn thận còn chú thích rằng "mái chèo ở đây là mấy nàng vợ".
Mối buộc dây này dường như lỏng lẻo nhưng lại rất chắc chắn, dường như chắc chắn nhưng lại lỏng lẻo. Từ hình ảnh cọc chèo, người xưa đã liên tưởng tới mối quan hệ giữa những người đàn ông có vợ là chị em ruột, đó là mối quan hệ gần gũi, thân thiết nhưng cũng linh hoạt.
Ảnh: Tượng trưng
Tóm lại, dù là "đồng hao" hay "cột chèo", cả hai đều chỉ đến mối quan hệ giữa anh em rể, một mối quan hệ không được coi là tốt đẹp.
Trên đây là một số giải thích về ý nghĩa của các cụm từ "anh em đồng hao" hay "anh em cột chèo", "anh em cọc chèo". Hi vọng rằng bạn đã có thêm kiến thức về ngôn ngữ miền của chúng ta!
