Bạn có biết thanh truyền là gì và nhiệm vụ của nó trong động cơ đốt trong? Đó là những câu hỏi phổ biến mà nhiều người đặt ra. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về thanh truyền.
Giới thiệu về thanh truyền
Trong cấu trúc của động cơ đốt trong, thanh truyền là một chi tiết quan trọng và không thể thiếu. Nó có thiết kế đặc biệt và dễ nhận biết. Vậy thanh truyền là gì?
1.1 Thanh truyền là gì?
Thanh truyền, còn được gọi là tay dên hoặc tay biên, là một bộ phận được làm từ gang xám, gang dẻo, thép cacbon hoặc thép hợp kim. Nhiệm vụ của thanh truyền là kết nối piston với trục khuỷu. Thanh truyền biến đổi chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay của trục khuỷu và ngược lại khi động cơ hoạt động.
Thanh truyền là một trong những bộ phận quan trọng và không thể thiếu trong bất kỳ loại động cơ đốt trong nào. Nó có hình dạng càng với một đầu to, một đầu nhỏ và một số lỗ cơ bản để lắp ghép và kết nối với piston và trục khuỷu.
1.2 Nhiệm vụ của thanh truyền là gì?
Nhiệm vụ của thanh truyền là kết nối piston và trục khuỷu với nhau và truyền động giữa hai bộ phận này. Thanh truyền thực hiện hai nhiệm vụ chính:
- Nhận lực từ chuyển động tịnh tiến của piston trong xilanh sau đó truyền chuyển động đến trục khuỷu để tạo ra momen quay.
- Nhận lực (quán tính) từ trục khuỷu truyền đến piston để nén khí trong buồng đốt khi động cơ hoạt động.
Thanh truyền không chỉ truyền chuyển động từ piston tới trục khuỷu mà còn truyền lực quán tính của trục khuỷu về piston. Điều này giúp động cơ hoạt động đầy đủ các kỳ nạp-nén-nổ-xả (ở động cơ 4 kỳ) và nổ - xả và hút - nén (ở động cơ 2 kỳ).
1.3 Cấu tạo của thanh truyền
Cấu tạo của thanh truyền khá đơn giản. Nó là một chi tiết kim loại với một đầu to, một đầu nhỏ và một phần thân giữa. Thanh truyền có thể dễ dàng được lắp ghép với piston và trục khuỷu thông qua các chốt. Cấu tạo cụ thể của thanh truyền như sau:
-
Đầu nhỏ thanh truyền: Đây là phần được lắp với piston của động cơ. Cấu tạo đầu nhỏ thanh truyền phụ thuộc vào cách thức lắp ghép với chốt piston.
-
Đầu to của thanh truyền: Đầu to được lắp với trục khuỷu. Nó gồm hai nửa, nửa trên liền với thanh truyền và nửa dưới chế tạo riêng biệt. Bên trong đầu to có lót bạc làm bằng thép có tráng hợp kim đồng.
-
Thân của thanh truyền: Thân thanh truyền là phần nối giữa đầu nhỏ và đầu to. Nó thường có tiết diện hình chữ nhật hoặc ovan. Phía trong của thân thanh truyền có lỗ dẫn dầu bôi trơn. Kích thước của thân thanh truyền được thiết kế tăng dần từ đầu nhỏ đến đầu to.
-
Chốt piston: Đây là chi tiết kết nối giữa piston và đầu nhỏ thanh truyền. Chốt piston làm bằng thép hợp kim, có hình dạng trụ rỗng và có độ bền cơ học cao.
Vật liệu chế tạo thanh truyền và yêu cầu kỹ thuật
Thanh truyền là một bộ phận đặc biệt, được thiết kế để hoạt động bền bỉ và liên tục trong môi trường nhiệt độ cao và lực tác động lớn. Vậy vật liệu chế tạo thanh truyền là gì? Nó đáp ứng những yêu cầu kỹ thuật nào?
2.1 Vật liệu chế tạo thanh truyền là gì?
Tuỳ thuộc vào mục đích sử dụng, người ta có thể sử dụng các vật liệu khác nhau để chế tạo thanh truyền như gang xám, gang dẻo, thép cacbon hoặc thép hợp kim. Tuy nhiên, vật liệu phổ biến nhất được sử dụng là thép cacbon hoặc thép hợp kim. Quá trình gia công cơ khí như đúc, rèn, dập, cắt... được sử dụng để tạo ra thanh truyền đạt tiêu chuẩn.
Dưới đây là một số loại vật liệu chế tạo thanh truyền:
-
Thanh truyền làm bằng gang xám: Sử dụng gang xám khi động cơ có kích thước nhỏ và không tạo ra tải trọng cao trong quá trình hoạt động. Một số loại gang xám thông dụng là GX 12-28, GX 24-44.
-
Thanh truyền làm bằng gang dẻo: Sử dụng gang dẻo cho các loại động cơ vừa phải yêu cầu chi tiết có độ cứng vừa phải và chịu va đập. Gang rèn cũng là một loại gang dẻo phổ biến.
-
Thanh truyền làm bằng thép cacbon: Sử dụng thép cacbon cho các động cơ lớn hoạt động liên tục. Thép cacbon tăng độ bền và chịu tải trọng lớn. Một số loại thép cacbon thông dụng là C30, C35, C40, C45.
-
Thanh truyền làm bằng thép hợp kim: Thép hợp kim cũng là vật liệu phổ biến được sử dụng cho thanh truyền. Một số loại thép hợp kim thông dụng là 18CrNiMoA, 18Cr2Ni4WA, 40CrMoA...
2.2 Yêu cầu kỹ thuật của thanh truyền
Để có được các chi tiết máy chất lượng, yêu cầu kỹ thuật sau đây được đưa ra cho thanh truyền:
-
Kích thước các lỗ khoan trên thanh truyền cần được gia công đạt độ chính xác từ cấp 7 đến 9 và độ nhám bề mặt phải đạt được trong khoảng Ra=0,63 - 0,32.
-
Độ không song song của các tâm lỗ cơ trên thanh truyền phải đạt được độ chính xác từ 0,03 - 0,05 mm trên 100 mm bán kính.
-
Độ không song song của các mặt đầu giữa các lỗ cơ bản khác nhau trên thanh truyền phải đạt được độ chính xác trong khoảng 0,05 - 0,25 mm trên 100 mm bán kính mặt đầu.
-
Các bề mặt làm việc phải được nhiệt luyện để đạt độ cứng từ 50 - 55 HRC.
Tạm kết về thanh truyền
Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu một cách đầy đủ và chi tiết về thanh truyền là gì, một bộ phận quan trọng và không thể thiếu trong động cơ đốt trong. Thanh truyền đóng vai trò truyền động năng giữa piston-trục khuỷu và ngược lại. Mong rằng thông tin trên sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích trong quá trình học tập và nghiên cứu của mình.
Nếu bạn quan tâm tới các dòng xe nâng, từ xe nâng dầu, xe nâng điện đến xe nâng gas, xe nâng người cũ và mới, xe nâng tay điện và nhiều hơn nữa, Xe Chính Hãng là đơn vị chuyên cung cấp các sản phẩm này. Chúng tôi là đại diện chính thức và duy nhất của nhiều thương hiệu xe nâng nổi tiếng trên thế giới. Với hơn 10 năm kinh nghiệm và gần 20 chi nhánh trên toàn quốc, chúng tôi không chỉ cung cấp các sản phẩm mà còn cung cấp các giải pháp nâng hạ toàn diện như sửa chữa xe nâng, cứu hộ xe nâng, cho thuê xe nâng, phụ tùng xe nâng... Hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0368085093 để được tư vấn và hỗ trợ.