Thái Hà Ấp trên một tấm bưu thiếp thời Pháp thuộc
Giới thiệu
Chào mừng bạn đến với bài viết về Thái Hà Ấp - một phần kỷ nguyên sống rực rỡ trong lịch sử của Hà Nội. Với kiến trúc độc đáo và những câu chuyện cổ tích, Thái Hà Ấp đã chứng kiến sự thăng trầm của thời gian và là một di sản văn hóa đáng tự hào của đất nước.
Lịch sử
Theo các tư liệu lịch sử, Hoàng Cao Khải - kinh lược sứ Bắc Kỳ tại Hà Nội dưới thời Pháp thuộc đã xây dựng Thái Hà Ấp trên khu vực ruộng trũng, ao hồ của bốn làng: Thịnh Quang, Nam Đồng, Khương Thượng và Yên Lãng (Láng). Tên gọi Thái Hà được cho là ghép từ hai địa danh Đông Thái và Hà Nội. Khu vực này từng là lỵ sở của huyện Hoàn Long vào năm 1899.
Khu vực Thái Hà Ấp trên bản đồ Hà Nội năm 1922
Đất đai của Hoàng Cao Khải rộng đến 150ha và được cải tạo lại bằng cách đào kênh mương ngang dọc. Trong khu ấp, dinh cơ của ông chiếm một phần tư diện tích và là nơi đặt thành tẩm, lăng mộ và các công trình kiến trúc khác. Ngoài ra, Thái Hà Ấp còn trở thành trung tâm của thị trấn lớn với khoảng 685 nhân khẩu vào năm 1928.
Di tích
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Thái Hà Ấp trở thành di tích quốc gia, được Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trương giữ nguyên hiện trạng. Di tích này bao gồm 14 công trình kiến trúc lớn nhỏ, trong đó có những điểm nổi bật như lăng Hoàng Cao Khải, lăng Hoàng Trọng Phu, đồi Nghinh Phong và hồ Tẩm Nguyệt.
Lăng Hoàng Cao Khải
Lăng Hoàng Cao Khải thời Pháp thuộc
Lăng Hoàng Cao Khải được xây dựng bằng đá và được coi là công trình bằng đá lớn nhất Hà Nội và lớn thứ hai ở Việt Nam sau Thành nhà Hồ. Kiến trúc của lăng được xây theo chữ "Đinh" với các mộ làm bằng đá cẩm thạch trắng. Tất cả mọi chi tiết trong công trình này từ mái nhà, trần, cột, tượng và các hạng mục khác đều được làm từ đá và chạm trổ công phu.
Lăng Hoàng Trọng Phu
Phía bên phải lăng Hoàng Cao Khải là lăng mộ của con trai ông - Hoàng Trọng Phu. Lăng này được xây dựng sau lăng cha và có quy mô đồ sộ hơn. Kiến trúc của lăng cũng theo kiểu chữ Đinh và bao gồm 3 gian tiền tế và 1 gian hậu cung.
Đồi Nghinh Phong
Đồi Nghinh Phong, nằm sau lăng Hoàng Cao Khải, trước đây là một địa điểm để người dân hóng mát. Tuy nhiên, sau nhiều biến động thời tiết và xây dựng của người dân, đồi đã không còn cao hơn nhà dân.
Hồ Tẩm Nguyệt
Hồ Tẩm Nguyệt nằm đối diện với lăng Hoàng Cao Khải và có hình dạng bán nguyệt. Trước đây, hồ có nước trong vắt và rất sâu, nhưng hiện nay đã bị ô nhiễm và trở thành nơi họp chợ tạm của người dân.