Phanh xe máy không thể thiếu trong quá trình vận hành, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự an toàn cũng như tạo sự thuận tiện cho người điều khiển. Vậy, phanh xe máy là gì? Cấu tạo, công dụng và có những loại nào? Hãy tìm hiểu qua bài viết này để có câu trả lời chính xác nhất.
Phanh xe máy là gì?
Phanh xe máy là một hệ thống cơ học giúp làm giảm chuyển động và giảm tốc độ của xe. Đây là một bộ phận quan trọng không thể thiếu khi di chuyển. Để hiểu rõ hơn về phanh xe máy, chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại phanh.
Cấu tạo và công dụng của phanh xe máy
Ở thời điểm hiện tại, phanh xe máy được chia thành hai loại chính: phanh tang trống và phanh đĩa. Dưới đây là chi tiết về từng loại phanh.
Phanh tang trống
Phanh tang trống, còn được gọi là phanh cơ hoặc phanh đùm, thường được trang bị trên các dòng xe số phân khúc giá rẻ hoặc những dòng xe máy đời cũ.
Cấu tạo của phanh tang trống bao gồm trống phanh, guốc phanh, má phanh và các bộ phận truyền lực khác.
-
Trống phanh: Bộ phận này thường được làm bằng gang hoặc hợp kim thép carbon để tăng độ bền và khắc phục nhược điểm dễ vỡ của gang. Trống phanh được gắn cố định vào trục xe và chuyển động theo vòng quay của bánh xe.
-
Má phanh: Má phanh là bộ phận dễ bị mài mòn nhất trong quá trình sử dụng xe.
-
Guốc phanh: Thường được làm từ nhôm đúc và có trọng lượng nhẹ. Má phanh được cố định vào hai guốc phanh để tạo thành hình tròn nằm trong trống phanh.
Nguyên tắc vận hành của phanh tang trống là khi bóp phanh, dây cáp sẽ tác động lên thanh điều chỉnh phanh, từ đó truyền lực tới ống phanh và pít-tông nén má phanh và trống phanh để tạo ra lực ma sát. Khi đó, bánh xe sẽ giảm tốc độ quay và cuối cùng dừng lại.
Ưu điểm của phanh tang trống gồm chi phí sửa chữa, bảo dưỡng và thay thế thấp, và cấu tạo kín giúp ít bị tác động bởi môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, phanh tang trống cũng có hạn chế về lực phanh không lớn, không phù hợp cho việc chạy xe ở tốc độ cao và khó vệ sinh và bảo dưỡng.
Phanh đĩa xe máy
Phanh đĩa thường được sử dụng cho bánh trước của xe, tuy nhiên, cũng có những mẫu xe được trang bị phanh đĩa cho cả hai bánh trước như Yamaha Exciter và Honda Winner.
Cấu tạo của phanh đĩa bao gồm đĩa phanh, kẹp phanh, má phanh và pít-tông.
-
Đĩa phanh: Bộ phận này được gắn trực tiếp lên cụm moay-ơ của bánh xe. Đĩa phanh có thể được xẻ rãnh hoặc đục lỗ để tăng khả năng tản nhiệt và độ bền.
-
Kẹp phanh: Kẹp phanh pít-tông được chia làm hai và bắt vít lại. Khi bóp phanh, pít-tông sẽ tác động lên má phanh để kẹo chặt rô-tơ phanh và làm giảm tốc độ di chuyển của xe.
-
Má phanh: Má phanh được cấu tạo bằng thép với bề mặt phủ vật liệu ma sát. Má phanh có thiết kế với những rãnh xẻ giúp thoát bụi và làm dịu nhiệt trong quá trình hoạt động.
-
Pít-tông: Phanh đĩa sử dụng pít-tông để tạo lực đẩy cho má phanh. Pít-tông được kết nối với tay phanh và bàn đạp phanh để đẩy dầu phanh đến heo dầu của xe thông qua bình chứa.
Cả hai loại phanh đều có cách vận hành và ưu điểm riêng. Việc lựa chọn phanh phù hợp sẽ giúp tăng khả năng kiểm soát và an toàn khi điều khiển xe máy.