Khi chạy xe đạp, chúng ta thường sử dụng cách đạp thông thường. Khi chân đến phía trước, ta ấn chân xuống bàn đạp để tạo lực cho xe chạy. Còn chân ở phía sau, ta tỳ lên bàn đạp để nghỉ ngơi, chờ tới lượt chạy tiếp.
Nhưng điều quan trọng cần lưu ý là, lúc chân nghỉ ngơi, ta tạo lực ỳ để giảm tác động của chân đang đạp. Sức ỳ này tỷ lệ thuận với lực của chân đạp, nghĩa là khi chân đạp càng mạnh, sức ỳ càng mạnh hơn.
Lực ỳ có thể triệt tiêu lực của chân đạp khoảng từ vài mươi đến ba bốn mươi phần trăm, tuỳ trường hợp. Nếu khỏe mạnh thì tỳ ít, mệt mỏi thì tỳ nhiều. Đặc biệt, tỳ nhiều nhất khi nhón mông lên khỏi yên xe.
Khi mông không còn tỳ lên yên, trọng lượng cơ thể tựa lên hai bàn đạp. Một nửa trọng lượng chuyển thành lực tác động lên bàn đạp để xe chạy. Một nửa trọng lượng tựa lên bàn đạp phía sau tạo nên sức ỳ triệt tiêu lực của chân truyền động. Lực truyền động càng lớn, sức ỳ triệt tiêu càng lớn, vì chúng cùng tỷ lệ thuận.
Điều này là nhược điểm lớn nhiều người mắc phải khi muốn chạy nhanh hay leo dốc, ngay cả các tay đua nước ngoài. Do đó, khi chạy xe đạp, tuyệt đối không bao giờ nhón mông khỏi yên xe, kể cả khi đang leo dốc.
Để khắc phục nhược điểm trên, ta hãy thử chạy xe đạp theo ba cách mới sau:
1. Cách chạy tăng tốc:
Đây là cách ta đã thử nghiệm. Vẫn cứ đạp xe như bình thường, nhưng khi chân nào về phía sau, ta giở nhẹ chân lên, khỏi bàn đạp hay chưa khỏi cũng được. Cách này dùng cho khởi động tăng tốc, chạy nhanh tới đích, leo dốc cầu, đồi, đèo. Lúc này, chân trước đạp mạnh hơn.
2. Cách chạy thư thái:
Cách này tiết kiệm sức nhất, chỉ cần giở chân phía sau lên là xong. Chân phía trước để trên bàn đạp trong trạng thái nghỉ ngơi, không cần ấn xuống. Sức ỳ của chân nghỉ ngơi cũng đủ để xe chạy nhanh. Đây là cách chạy dùng để đi dạo, đi lại hàng ngày, chạy đường trường.
3. Cách chạy nhanh bền:
Đây là cách phát triển từ cách chạy thư thái, nhưng phát triển về tốc độ. Chúng ta mượn trớn để lướt tới, dùng quán tính để duy trì và phát triển tốc độ nhanh hơn. Cách này không mất sức nhiều để đạp, chỉ cần tạo gia tốc vòng quay để chạy bền. Cách này dùng cho chạy đường dài, đặc biệt dành cho vận động viên đua xe chuyên nghiệp.
Cả ba cách trên giải phóng khỏi sức ỳ, khiến xe chạy rất nhẹ. Do đó, ta có thể sử dụng liếp nhỏ nhất và dĩa lớn nhất để tạo tốc độ nhanh nhất. Chúng cũng cho phép chạy với liếp lớn và dĩa nhỏ chỉ khi cần thiết, như khi leo dốc cao.
Nếu bạn không tin vào lý thuyết này, hãy thử một thí nghiệm nhỏ khi đang chạy xe đạp. Bạn sẽ thấy rõ rệt, xe đạp sẽ chạy nhanh hơn mỗi khi bạn giở chân lên phía sau.
Hãy thử áp dụng ba cách mới này khi chạy xe đạp và tận hưởng những trải nghiệm mới lạ nhé!