Cầu dao là một thiết bị quen thuộc trong hầu hết các gia đình hiện nay. Vậy cầu dao là gì? Hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm cấu tạo và phân loại của cầu dao trong bài viết sau đây!
Cầu dao: Khái niệm và nguyên lý hoạt động
Cầu dao là một công tắc điện được sử dụng để bảo vệ mạch điện trong trường hợp quá tải, sụt áp hoặc ngắn mạch. Thiết bị này cũng được sử dụng để mở hoặc đóng mạch điện bằng cách thao tác thủ công. Nhiệm vụ chính của cầu dao là phát hiện và ngắt mạch điện khi có dòng điện bị lỗi.
Đặc điểm cấu tạo
Cầu dao có 2 tiếp điểm chính và một tiếp điểm hồ quang, hoặc có thể có 3 tiếp điểm gồm chính, phụ và hồ quang. Khi mạch được đóng, các tiếp điểm sẽ đóng theo thứ tự.
Tiếp điểm hồ quang sẽ đóng trước, sau đó là tiếp điểm phụ và cuối cùng là tiếp điểm chính. Ngược lại, khi mạch bị ngắt, tiếp điểm chính sẽ mở trước, sau đó là tiếp điểm phụ và cuối cùng là tiếp điểm hồ quang.
Hồ quang chỉ cháy ở tiếp điểm hồ quang, do đó nó có thể bảo vệ tiếp điểm chính trong quá trình truyền điện. Đồng thời, cần sử dụng tiếp điểm phụ để tránh cháy lan của hồ quang gây hỏng tiếp điểm chính.
Nguyên lý hoạt động
Khi mạch điện ở trạng thái bình thường, cầu dao sẽ đóng tiếp điểm bằng hai móc tương ứng với móc số 3 trên cụm tiếp điểm động. Khi đó, bật cầu dao lên trạng thái ON, dòng điện trong nam châm điện số 5 và bộ phận ứng số 4 không được hút.
Tuy nhiên, nếu mạch điện bị ngắn mạch hoặc quá tải, lực hút từ nam châm điện số 5 sẽ hút bộ phận ứng số 4 xuống, làm mở móc số 3 và 5 và thả tự do cũng như lỏng lẻo bộ phận số 1. Các tiếp điểm của cầu dao sẽ mở ra và mạch điện sẽ bị ngắt hoàn toàn.
Cầu dao được sử dụng vào mục đích gì?
Cầu dao ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều công trình công nghiệp và dân dụng khác nhau. Thông thường, nó được lắp đặt trong gia đình, căn hộ chung cư, nhà hàng, khách sạn, nhằm giúp người dùng xử lý nhanh chóng các sự cố chập cháy, rò điện...
Sự khác biệt giữa cầu dao điện và Aptomat
Cầu dao điện và Aptomat đều là các thiết bị được sử dụng để bảo vệ mạch điện khi gặp quá tải hoặc ngắn mạch. Tuy nhiên, giữa chúng vẫn có nhiều điểm khác nhau!
Khác biệt về thiết kế
Thiết kế của cầu dao và Aptomat đều rất đơn giản. Tay gạt Aptomat hỗ trợ người dùng thực hiện các thao tác dễ dàng bằng cách gạt cầu dao điện. Aptomat có thiết kế theo từng pha và cực, kích cỡ của Aptomat sẽ khác nhau tùy theo số cực.
Khác biệt về tính năng
Cầu dao điện có nhiệm vụ giúp người dùng ngắt mạch điện khi lắp hệ thống điện, thay đường dây điện và lắp các thiết bị điện trong gia đình. Tuy nhiên, cầu dao này không có khả năng tự động ngắt dòng điện hoặc hệ thống khi gặp sự cố.
Aptomat sở hữu nhiều tính năng ấn tượng hơn cầu dao. Nó có thể lắp đặt trong nhiều công trình khác nhau và tự động mở hoặc đóng khi xảy ra sự cố trên thiết bị điện. Aptomat cũng có khả năng khắc phục các tình huống cháy nổ trong thiết bị.
Khác biệt về giá thành
Thực tế, cầu dao điện có giá thành hợp lý hơn Aptomat. Nhờ vào thiết kế đơn giản cùng những ưu điểm nổi trội, cầu dao được lắp đặt phổ biến trong nhiều không gian khác nhau, mang lại sự an toàn và đáng tin cậy cho hệ thống điện.
Các loại cầu dao đảo chiều
Việc sử dụng thiết bị hiện đại trong xã hội ngày nay ngày càng phổ biến. Một trong những loại cầu dao đáng chú ý là cầu dao đảo chiều, và nó cũng đã được phân thành nhiều loại khác nhau như sau:
Cầu dao đảo chiều 1 pha
Thiết bị này có 3 vị trí điện nối và mỗi vị trí đều có 2 cực. Cấu tạo đơn giản gồm: đế sứ cách điện, đầu ốc vít để kết nối dây điện và tay gạt điều khiển.
Do công suất của cầu dao đảo chiều 1 pha nhỏ, việc kết nối và đảo chiều dòng điện sẽ phù hợp cho người dùng cần điện an toàn và nhanh chóng.
Cầu dao đảo chiều 3 pha
Thiết bị này có 3 khớp nhằm chuyển đổi nguồn điện tương ứng với từng trường hợp. Cầu dao đảo chiều 3 pha có công suất tương đối lớn, khả năng bảo vệ mạng lưới điện và máy phát điện cao và nhanh chóng.
Đặc biệt, loại này rất bền, ít xảy ra sự cố hỏng hóc và dễ dàng lắp đặt, do đó được sử dụng phổ biến trong các công ty, nhà xưởng để bảo vệ thiết bị điện.
Hướng dẫn cách kết nối cầu dao đảo chiều 1 pha và 3 pha
Với những người thợ điện, việc kết nối cầu dao đảo chiều 1 pha và 3 pha là chuyện đơn giản. Tuy nhiên, đối với những người không có chuyên môn, điều này có thể rất khó khăn!
Cách kết nối cầu dao đảo chiều 1 pha
- Bước 1: Xác định vị trí lắp đặt cầu dao đảo chiều 1 pha sao cho hợp lý nhất. Sau đó, tháo nắp nhựa cách điện và sử dụng vít để cố định cầu dao vào vị trí cần lắp.
- Bước 2: Kết nối hai dây tải vào hai cực giữa của cầu dao đảo chiều.
- Bước 3: Tiếp tục kết nối hai dây nguồn vào hai cực trên hoặc dưới của cầu dao. Trước khi kết nối, hãy sử dụng bút thử điện để kiểm tra hai dây một lần nữa.
- Bước 4: Kết nối hai dây nguồn từ máy phát điện vào hai cực còn lại của cầu dao đảo chiều.
- Bước 5: Kiểm tra kết nối đã chắc chắn chưa. Khi chắc chắn, hãy lắp nắp bảo vệ và bật nguồn điện.
Cách kết nối cầu dao đảo chiều 3 pha
- Bước 1: Ngắt công tắc điện của các thiết bị đang hoạt động, sau đó kéo cầu dao đảo tới điểm giữa để tách phụ tải và thiết bị ra khỏi nguồn điện và máy phát điện.
- Bước 2: Khởi động máy phát điện và kiểm tra đồng hồ điện có đạt mốc 200V trở lên khi máy chạy không tải, đảm bảo máy phát điện hoạt động ổn định.
- Bước 3: Di chuyển cầu dao đảo chiều với nguồn điện từ máy phát điện để cấp cho các thiết bị khác, đảm bảo an toàn khi bật thiết bị.
- Bước 4: Nếu có sử dụng điện lưới quốc gia, thực hiện tương tự như trên. Chỉ khác là cầu dao đảo sẽ kết nối với nguồn điện lưới.
Trên đây là những thông tin cơ bản về cầu dao là gì, đặc điểm cấu tạo và phân loại. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy gọi ngay cho chúng tôi qua hotline: 02363 505 717.